Mất ngủ có phải là một bệnh lý di truyền không ?

Bạn từng nghe về việc trong gia đình cứ vài người lại “khó ngủ”, trằn trọc hàng đêm? Hay chính bản thân bạn luôn thắc mắc: “Tại sao cả bố và mẹ đều thường xuyên mất ngủ, liệu mình cũng sẽ vậy?” Đó không chỉ là điều bạn nghĩ riêng mình gặp phải, mà thực tế đang là nỗi lo chung của hàng triệu người hiện đại. Khi xã hội ngày càng áp lực, ai cũng hiểu rằng chất lượng giấc ngủ tác động trực tiếp đến sức khỏe, tinh thần và cả sự nghiệp. Nhưng, có phải mất ngủ là do thói quen, hay còn liên quan đến yếu tố “di truyền từ trong máu”? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp rõ ràng, cập nhật thông tin khoa học mới nhất và cung cấp những lời khuyên thực tiễn giúp bạn chủ động hơn với giấc ngủ của chính mình.

Vì sao nhiều người tin mất ngủ có thể di truyền?

Không ít người lớn tuổi thường kể lại: “Ngày xưa ông nội cũng khó ngủ như bố, nay con cũng dễ mất ngủ vào nửa đêm”, hay “Gia đình tôi, ai cũng trăn trở mãi không tài nào ngủ yên”. Những câu chuyện này đã trở thành chủ đề được truyền miệng, khiến nhiều người mặc định rằng mất ngủ là bệnh lý di truyền – giống như màu mắt hay chiều cao. Chính vì vậy, khi gặp khó khăn về giấc ngủ, thay vì tìm hiểu nguyên nhân hoặc đi khám, nhiều người lại chấp nhận, cho rằng đó là điều không thể thay đổi bởi đã “ăn sâu trong gen”.

Quan điểm này còn được củng cố bởi sự phổ biến của các bài thuốc dân gian, các mẹo chữa mất ngủ được truyền lại từ đời này sang đời khác trong các gia đình. Điều này tạo nên một vòng tròn niềm tin, đặc biệt ở những người ngại dùng thuốc Tây hoặc sợ tác dụng phụ. Họ có xu hướng tìm đến thảo dược, trà thảo mộc, và các phương pháp tự nhiên để “giải mã” tình trạng khó ngủ, với hy vọng vừa an toàn vừa kế thừa truyền thống gia đình.

Yếu tố di truyền trong mất ngủ

Trong y học hiện đại, di truyền là quá trình gen được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần tạo nên các đặc điểm thể chất, tính cách và nguy cơ mắc một số bệnh lý. Có những bệnh rõ ràng liên quan đến di truyền như: tiểu đường tuýp 1, cao huyết áp, bệnh tim, rối loạn lo âu,… Vậy mất ngủ có thực sự được di truyền hay không?

Các nghiên cứu gần đây cho thấy có sự liên quan nhất định giữa di truyền và rối loạn giấc ngủ. Một số gen được xác định có liên quan đến việc điều tiết chu kỳ giấc ngủ và sự phối hợp của các chất dẫn truyền thần kinh trong não. Một nghiên cứu trên tạp chí Sleep (2017) chỉ ra rằng: Các cặp song sinh cùng trứng có tỉ lệ bị mất ngủ giống nhau cao hơn so với cặp song sinh khác trứng, điều này gợi ý vai trò của yếu tố di truyền trong việc hình thành rối loạn giấc ngủ.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng không phải ai ở trong gia đình có người mất ngủ cũng chắc chắn bị mất ngủ. Di truyền chỉ là một trong nhiều yếu tố nguy cơ, bên cạnh lối sống, môi trường và yếu tố tâm lý. Ngoài ra, nhiều gen liên quan đến đồng hồ sinh học và quá trình chuyển hóa chất trong não bộ cũng góp phần quyết định mật độ, chất lượng giấc ngủ, nhưng chưa thể khẳng định mất ngủ là một “bệnh di truyền” theo nghĩa truyền thống.

Các yếu tố khác ảnh hưởng đến giấc ngủ bên cạnh di truyền

Vai trò của môi trường và lối sống hiện đại

Không thể phủ nhận rằng, môi trường sống và thói quen sinh hoạt ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng giấc ngủ. Ánh sáng mạnh buổi tối (tivi, điện thoại, máy tính), không gian ồn ào, thay đổi nhịp sinh học do làm ca đêm,… đều là những thủ phạm “âm thầm” phá vỡ giấc ngủ ổn định, dù bạn có gen tốt đến đâu.

Bên cạnh đó, các thói quen như uống cafe, trà đặc vào chiều tối, dùng đồ uống có cồn, hút thuốc lá hoặc ăn quá no trước khi ngủ cũng là nguyên nhân chính kéo dài tình trạng mất ngủ. Thêm vào đó, lối sống ít vận động, thiếu ánh nắng tự nhiên hay lịch làm việc, học tập quá dày đặc đều khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn.

Yếu tố tâm lý và ảnh hưởng tới sức khoẻ

Mất ngủ thường bắt nguồn hoặc trầm trọng hơn bởi stress, lo âu, áp lực học hành, công việc, các chấn thương tâm lý hoặc thậm chí do các bệnh lý nền (viêm loét dạ dày, tiểu đường, trầm cảm…). Khi bộ não rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, các hormone kích thích như cortisol liên tục tăng cao, cản trở sự sản xuất hormone melatonin giúp ngủ sâu.

Chính vì thế, các trường hợp mất ngủ kéo dài do yếu tố tâm lý lại thường xuyên gặp phải ở người trẻ tuổi, sinh viên hoặc người vừa trải qua biến cố lớn – cho thấy yếu tố di truyền không bao giờ là tác nhân duy nhất.

Chứng cứ thực tế

Chị Hồng (Q.1, TP.HCM), 34 tuổi, chia sẻ: “Gia đình tôi ba đời đều hay trằn trọc khó ngủ sau 11h đêm. Tôi cứ nghĩ đó là số phận rồi… Nhưng sau khi đi khám, bác sĩ bảo tôi nên điều chỉnh lại giờ làm việc, giảm sử dụng điện thoại trước khi ngủ, tập yoga nhẹ nhàng mỗi tối thì chứng mất ngủ của tôi cải thiện rõ rệt, không cần dùng thuốc.”

Hay như trường hợp anh Minh (Q.Phú Nhuận), trước đây luôn cho rằng bản thân “khó ngủ di truyền” từ bố mẹ. Chỉ đến khi được bạn bè giới thiệu sử dụng các loại trà thảo dược, bột tâm sen kết hợp với việc hạn chế làm việc khuya thì anh mới nhận ra, nhiều yếu tố môi trường có thể kiểm soát được giấc ngủ của mình tốt hơn.

Những ví dụ này khẳng định: Dù có xu hướng di truyền, biện pháp điều chỉnh môi trường sống, lối sống, kết hợp sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược thiên nhiên vẫn giúp kiểm soát và cải thiện giấc ngủ bền vững.

Ảnh hưởng các yếu tố từ cuộc sống

Qua các phân tích và thực tế trên, có thể thấy: yếu tố di truyền tạo nên “ngưỡng” nhạy cảm về giấc ngủ, nhưng không quyết định hoàn toàn bạn có mất ngủ hay không. Người có gen nhạy cảm với ánh sáng, stress hay rối loạn nhịp sinh học có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn, nhưng nếu duy trì lối sống lành mạnh, biết cách kiểm soát căng thẳng, tránh xa chất kích thích… họ vẫn có thể sở hữu giấc ngủ chất lượng.

Ngược lại, người không có tiền sử di truyền về mất ngủ, nhưng lại duy trì thói quen sống kém lành mạnh vẫn dễ rơi vào cảnh “ngáp dài, thức trắng”. Chính vì vậy, so với di truyền, các yếu tố lối sống, tâm lý, môi trường có vai trò quyết định chất lượng giấc ngủ trong phần lớn trường hợp.

Lời khuyên dành cho bạn

Thực tế, việc sử dụng các sản phẩm thảo dược hỗ trợ giấc ngủ – như trà thảo mộc, bột tâm sen, tinh dầu thiên nhiên – là phương pháp giúp bạn an tâm thoát khỏi tình trạng lạm dụng thuốc Tây, đồng thời cân bằng lại đồng hồ sinh học tự nhiên. Tuy nhiên, các chuyên gia luôn khuyến cáo: Không nên tự ý xem đây là giải pháp thay thế hoàn toàn cho việc điều trị y tế chuyên sâu, nhất là khi tình trạng mất ngủ kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần hoặc thể chất.

Hãy chủ động đi khám – chẩn đoán nguyên nhân rõ ràng, kết hợp thay đổi lối sống, ngủ đúng giờ, giảm sử dụng thiết bị điện tử về đêm, tăng cường vận động nhẹ nhàng mỗi ngày. Thêm vào đó, lựa chọn sản phẩm hỗ trợ chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, từ các doanh nghiệp uy tín, kiểm định chặt chẽ như CÔNG TY THAPHACO để đảm bảo an toàn lâu dài.

Kết luận

Mất ngủ không hoàn toàn là bệnh lý di truyền – yếu tố gen chỉ góp phần làm tăng nguy cơ, nhưng không phải là định mệnh.

Thực chất, phần lớn nguyên nhân mất ngủ thuộc về lối sống, môi trường và yếu tố tâm lý.

Bạn hoàn toàn có thể kiểm soát, cải thiện giấc ngủ nhờ duy trì thói quen lành mạnh, chủ động thay đổi sinh hoạt, kết hợp sản phẩm hỗ trợ an toàn, chất lượng.

Hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng ngại hỏi ý kiến chuyên gia khi gặp tình trạng mất ngủ kéo dài.

Đừng để một đêm mất ngủ quyết định tương lai sức khỏe của bạn!

Giới thiệu giải pháp thảo dược hỗ trợ giấc ngủ từ THAPHACO

• Nguyên liệu 100% tự nhiên, phần lớn gieo trồng tại vùng dược liệu riêng của công ty
• Đa dạng sản phẩm: trà thảo mộc, bột thảo dược, tinh dầu thiên nhiên, rượu dược liệu
• Áp dụng công nghệ sấy hiện đại, đảm bảo giữ trọn hoạt chất quý
• Không chất bảo quản, không pha tạp – kiểm định chất lượng chặt chẽ
• Được chuyên gia tư vấn tận tâm, đóng gói kỹ lưỡng, giao hàng nhanh
• Cung cấp dịch vụ gia công – OEM linh hoạt, phù hợp mọi khách hàng

Bạn quan tâm sản phẩm thảo dược hỗ trợ giấc ngủ chất lượng, hãy liên hệ ngay:

• CÔNG TY TNHH THẢO DƯỢC THAPHACO (Tấn Phát Group)
• Địa chỉ: 22/21 Đường số 21, Phường 8, Quận Gò Vấp, TP.HCM
• SĐT: 0902.984.792
• Website: https://thaoduoctanphat.com/
• Email: thaphaco.com.vn@gmail.com

Bạn xứng đáng có được giấc ngủ ngon mỗi đêm.
Hãy để THAPHACO đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe toàn diện!