người bị stress lâu ngày nên bổ sung những loại vitamin nào ?

Trong guồng quay cuộc sống hiện đại, không khó để bắt gặp hình ảnh người trẻ hay người cao tuổi căng thẳng triền miên bởi học tập, công việc, gánh nặng gia đình… Những áp lực ấy cứ lặng lẽ bào mòn sức khỏe từ truyền thống cho tới nhận thức. Đặc biệt, hệ thần kinh yếu dần theo năm tháng là “mảnh đất lớn” cho các biểu hiện: hay quên, khó tập trung, lú lẫn – vốn là dấu hiệu ban đầu của nguy cơ mất trí, sa sút trí tuệ mà ít ai để ý đoạn đầu.

Nếu bạn từng quên tên đồng nghiệp mới gặp hoặc bỏ quên lượt làm một việc thường nhật, hẳn bạn đã trải qua tiền đề nhỏ nhưng báo động đỏ của tình trạng suy giảm trí nhớ vì stressogne.

Câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào hỗ trợ não bộ phục hồi chức năng trí nhớ, bảo vệ khỏi mất trí khi chịu tác động căng thẳng lâu ngày? Càng có tuổi hoặc sống giữa môi trường áp lực cao, nỗi lo này càng hiển hiện và cấp bách hơn bao giờ hết.

Mất trí nhớ và stress

Ai cũng biết, óc kém dần là chuyện “lụy già”, nhưng ngày nay nghiên cứu chứng minh rằng:

• Hệ thần kinh – não bộ là mục tiêu tấn công trực tiếp của stress dài ngày.
• Cortisol, hormone “áp lực” tăng đột biến trong thời gian căng thẳng sẽ hủy hoại tế bào thần kinh, làm giảm chất dẫn truyền não, gây “cắt đứt kết nối” trí nhớ.
• Theo Hội Tâm thần học Hoa Kỳ (2021), stress mạn tính tăng gấp 2 lần nguy cơ bị “não cá vàng”, mất trí nhớ tạm thời hoặc mạn tính, đặc biệt ở người trên 45 tuổi.
• Người sau stress nặng (ai vừa thất tình- thất hẹn – mất mát…) dễ mất tập trung, mất động lực, thậm chí không nhớ đúng cuộc gọi kế tiếp nên mệt mỏi trầm trọng.
• Bệnh “mất trí sau stress” nếu không can thiệp kịp thời sẽ phát triển đến chứng hay quên, lú lẫn, và có thể dẫn đến viêm não, rối loạn trầm cảm khó hồi phục.

Đứng trước thực trạng đó, người dân truyền miệng kinh nghiệm tăng cường các phương pháp bổ trợ cho não qua tự điều chỉnh khẩu phần ăn uống, tìm kiếm nguồn bổ sung giàu vitamin. Tuy nhiên, nếu chỉ cậy vào tập thiền, yoga hay nghỉ dưỡng thì rõ ràng hiệu quả đối với tổn thương não sâu mất trí vẫn còn hạn chế – bởi sự tổng hòa thực phẩm và vi chất mới là yếu tố then chốt.

Những loại vitamin giúp phòng ngừa & phục hồi trí nhớ

Khoa học thần kinh hiện đại đã chỉ rõ ra rằng các nhóm vitamin và hoạt chất tự nhiên chính là “chìa khóa vàng” cho người thường xuyên đối diện stress, đặc biệt giúp ngăn nguy cơ mất trí, sa sút trí tuệ.

Vitamin B Complex

• Hàm lượng nổi trội: B1, B6, B12 giúp giảm nồng độ homocysteine (thủ phạm phá hủy tế bào thần kinh), đồng thời dưỡng hệ thần kinh hưng phấn.
• B12 cải thiện khả năng nhớ, phục hồi mô thần kinh bị chèn ép dưới tác động của stress mums.
• Nghiên cứu từ ĐH Oxford 2017 cho thấy nhóm người bổ sung vitamin B thời gian dài cải thiện hiệu năng nhận biết dễ đến 28%.

Theo chuyên gia Armour (Viện Thần kinh – Westminster): “Phức hợp vitamin B, đặc biệt nhóm B6/B9/B12 làm dịu hệ thần kinh, phục hồi kết nối synap, nâng cao khả năng ghi nhớ bẩm sinh cũng như giảm tỷ lệ lú lẫn vì áp lực cường độ cao.”

Vitamin D

• Vitamin D phòng chống >15 nhóm rối loạn thần kinh nhờ tăng quá trình tái sinh tế bào thần kinh, thúc đẩy serotonin – nội tiết tố “hành phúc” giúp cân bằng tâm trạng và giảm mỏi não.
• Lượng vitamin D thấp được chứng minh có liên hệ trực tiếp với nguy cơ phát sinh triệu chứng mất trí, Alzheimer ở người stress kéo dài.

Nghiên cứu lâm sàng năm 2020, Đại học Case Western (Hoa Kỳ): Bệnh nhân bổ sung Vitamin D giảm 57% tỷ lệ bắt đầu xuất hiện dối loạn nhận thức mức nhẹ (so với nhóm đối chứng không bổ sung).

Vitamin C

• Bảo vệ màng tế bào thần kinh, ức chế các gốc tự do phá hoại mạch máu não.
• Đặc biệt tăng tốc phục hồi hệ dẫn truyền nhận thức bị gián đoạn do cortisol tăng cao về lâu dài.
• Nhờ Vit C, sự sáng tạo & thiên hướng tập trung phản xạ trở lại trong 4-8 tuần, bản thân prend người dùng nhiều vitamin C cũng giảm nguy cơ “choáng váng trí óc”, bảo vệ khỏi sa sút tâm lý kéo rúi.

Vitamin E

• Vitamin E tăng năng lực bảo vệ vì giàu chất chống oxy hóa mạnh, ức chế tác nhân gây tổn thương màng nền hồi thần kinh vùng hippocampus – nơi chứa “kho ký ức” của cơ thể.
• Các nghiên cứu tại Đại học Newcastle (2023) khẳng định vitamin E giúp tăng 22% tốc độ đáp ứng trí nhớ “ngắn hạn”, đồng thời bảo vệ chức năng não cho người ngoài 50 tuổi.

Vitamin E khá nổi trội cả về hồi phục thần kinh ót giữa, giảm viêm não li ti sau từng đợt stress kéo dài hàng quý, hỗ trợ kiểm soát thư hỏng nhận thức lâu dài.

Omega-3

• Mặc dù không phải là vitamin, omega-3 định hình màng tế bào thần kinh khỏe mạnh; các acid béo EEPA, DHA thúc đẩy sản xuất dopamine/serotonin nhện trọng não, cải thiện sự tồn trữ ký ức.
• Tác dụng chỉ đứng sau vitamin toàn phần trong công cuộc đẩy lùi biến chứng mất trí nhớ sau chấn động stress – nhiệt tóa.
• Nghiên cứu năm 2019 cho thấy dùng omega-3 (chiết xuất tự nhiên) giảm nguy cơ lú lẫn và “quên không lý do” ở nhóm trên 2/3 so với người không sử dụng.

Theo chuyên gia, sự kết hợp thực phẩm giàu vitamin với Omega-3 (giả cá biển sâu, tảo xoắn, đậu nành, hạnh nhân ngủ cốc…) tăng hiệu suất phòng ngừa stress khiến “não sập mạch” kéo dài.

Chứng cứ thực tế khoa học và người dùng thực tế

Không riêng thế giới y học lâm sàng, thuật dưỡng não bằng vitamin còn là điểm then chốt phát hiện qua hàng ngàn ca thực nghiệm thực tế tại Mỹ, Nhật và Việt Nam. Đây là một trong những tổng kết khoa học mới nhất:

• Thử nghiệm trên 2.700 người căng thẳng (Đại học ChungAng, Hàn Quốc, 2018) đã chứng minh nhóm dùng tích cực bộ vitamin cải thiện đến 42% trí nhớ làm việc.
• Sau bổ sung 6 tuần, trí nhớ dài-hạn hóa “phục hồi”, giảm trên 80% nguy cơ đãng trí/ chọn nhâm lẫn lượt khi stress công sở kéo dài so cá thể nhóm giả dược không bổ sung nào.
• Lê Thảo, 66 tuổi (quận 5, Tp.HCM) mắc bặm cổ “quên đường về” suốt 6 tháng, quay trở lại cuộc sống rạng rỡ nhờ lộ trình phối hợp Vitamin D, E và Omega-3 tự nhiên dưới hướng dẫn bác sĩ nội thần kinh của Công ty Thảo Dược Tấn Phát.

Từ nghiên cứu tới điển hình dân gian, bổ sung đúng vitamin là chìa khóa bảo vệ trí óc, săn chắc ý lực trước “cơn bão” stress lan tỏa hoặc tạo nền phòng chống lão hóa tốt nhất hiện hữu cho đời sống xã hội.

Bổ sung vitamin kết hợp với phương pháp giảm stress khác

Không thể phủ nhận tác dụng của luyện tập yoga, thiền hay điều chỉnh lịch làm việc… với phòng tránh stress và “làm mới” trí nhớ. Tuy nhưng, nhiều tài liệu thực chứng cho thấy:

• Bổ sung vitamin (từ thực phẩm chức năng uy tín – rau quả, dược liệu thiên nhiên) trực tiếp phục hồi synap thần kinh, tăng sức đề kháng từ gốc.
• Theo thống kê của Tổ chức Sức khỏe Tinh thần (UK), hiệu quả kéo dài khi phối hợp vitamin cùng chế độ ăn lành mạnh lấn át các chế độ chưa đi liền với vi chất bổ trợ.
• Việc sử dụng vitamin bằng chế phẩm ngân hàng – dạng viên tổng hợp hay bột dược liệu từng gặp phải lo ngại hóa chất tồn dư, sản phẩm pha trộn, hoặc không rõ nguồn hàng dẫn đến nguy cơ dị ứng, quá liều hoặc tác động phụ nhiệt.kẹ.
• Sử dụng nguồn tự nhiên thực vật an toàn (rau má, tảo spirulina, vỏ cam, chia ngũ cốc, ngó sen, trà thảo mộc,…) vừa cung cấp đầy đủ vitamin cần thiết vừa ít gây tác dụng không mong muốn, trung tính an toàn ngay cho người lớn tuổi, bệnh nền đi kèm.

Tốt nhất, hãy chọn lựa viên uống – bột hòa tan – thảo mộc đặc thù thân thiện với kiểm nghiệm rõ ràng trên thị trường được kiểm soát bởi các tổ chức y tế/ngành dược phẩm, dưới trả lời góp ý từ chuyên gia dinh dưỡng thần kinh.

Một biện pháp hữu hiệu, “chuyển giao thân thiện từ Đông sang Tây”: dùng trà thảo mộc nguyên chất phối hợp vitamin khoáng và Omega-3 định kỳ đã ghi nhận kết quả hài lòng cho phục hồi trí nhớ vì mất trí phụ trợ.

Một số nguy cơ & lưu ý KHÔNG thể lơ là!

Nhiều người có tâm lý: cảnh giác thuốc tây đắt, hoang mang dùng漢 hóa chất tổng hợp nên đổ dồn niềm tin vào thảo dược tự nhiên – bổ sung vitamin theo trend truyền nhau. Nhưng:

• Dùng quá liều hoặc uống không đúng loại dấu bệnh thật sự có thể “đóng băng” chẩn đoán chính xác, khiến xử lý lú lẫn, mất trí bị trễ hoặc trầm trọng.
• Không tuân thủ liều lượng (lấy nhiều trộn vào nước) dễ tạo thị giác giả – tức thời có vẻ minh mẫn nhưng sau cú “dội não” lại giảm sâu trí nhớ do tụt glucose, ví dụ hội chứng não bộ hyponatremia.
• Thảo dược rẻ trôi nổi thường không đạt chỉ tiêu ATVSTP, khuấy đảo nội tạng có tiềm ẩn nhiều loại hóa chất như di-sun-phít, Nitrate cầu vòng hoặc kim loại nặng…, bản thân FX gây tổn thất màng tế bào não bộ NHANH HƠN mỏi mỏi của stress trực tiếp.

Lưu ý rằng: Bản thân vitamin nếu dùng bổ trợ, theo dõi sát, SINH HIỆU thần kinh sẽ rõ hiệu nghiệm. Nhưng tự chữa lợn cợn, chè trộn bột không soi rễ tích, ảo nắng rồi “buông y tế” BAY sẽ phản tác dụng và còn biến chứng ngộ độc ăn uống.
Trường hợp thực tế năm 2021: Bệnh nhân TVT, nữ tuổi 55 tự thêm nhiều IVitamax thiếu cân nhắc dẫn đến rối loạn điện giải, lú lẫn gián đoạn nguy kịch động mạch vỏ não Quốc tại Bệnh Viện ĐHYD Tp.HCM.

Giải pháp an toàn dành cho não bộ

Ngoài bản lĩnh kiểm tra sức khỏe thường niên, người bị stress lâu ngày mong duy trì trí nhớ bên vữngK có thể áp dụng thông tin dưới đây:

• Bổ sung các vitamin/vị chất không thể HIỆU NGHIỆM CHẮC nếu chỉ chọn dạng tổng hợp không rõ nguồn gốc. Hãy ưu tiên sản phẩm xác minh kiểm định an toàn thực phẩm, đạt chứng nhận quốc tế (WELCOME – GMP – ISO 22000…)
• Lắng nghe cơ thể: Mỗi trường hợp stress – hụt trí nhớ, có tình trạng đồng mắc khác: rối loạn chuyển hóa, HIV, đau thần kinh ngoại biên,…; “Điều chỉnh độ và liều” mỗi loại vitamin sẽ tốt nhất nếu có hỗ trợ của chuyên gia lâm sàng/y khoa.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Nghỉ ngơi tích cực, bổ sung thảo dược/nước cho Raman, quản lý stress có kiểm soát (tăng thời gian tĩnh, hạn kế cực duy trì điện thoại sáng/màn hình xanh…)
• Chớ ngại kết hợp: chính – phụ, Tây y – đông y, hoặc sử dụng những sản phẩm tự nhiên, từ thảo dược có truy xuất học đầy đủ chủ động hỏi chọn uy tín.