Bệnh tiểu đường
Có nên sử dụng omega-3 không ?
Omega-3 – cái tên quen thuộc xuất hiện ngày càng nhiều trên các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, đặc biệt với những người quan tâm sức khỏe. Được truyền thông ca ngợi là “dưỡng chất vàng” cho tim mạch, não bộ và ngăn ngừa nhiều bệnh mạn tính, omega-3 đã khiến không ít người, nhất là người mắc tiểu đường, hoang mang: Liệu omega-3 có thực sự cần thiết? Có giúp hỗ trợ kiểm soát tiểu đường? Có nên dùng hay không?
Trong bối cảnh số người mắc tiểu đường tại Việt Nam không ngừng tăng cao, bất kỳ thông tin nào liên quan đến chế độ ăn, thực phẩm chức năng đều thu hút sự quan tâm. Một mặt, nhiều người kỳ vọng omega-3 giúp kiểm soát đường huyết, giảm biến chứng, bảo vệ tim mạch. Mặt khác, không ít người còn băn khoăn về hiệu quả thực sự, cũng như lo lắng về rủi ro khi bổ sung không đúng cách.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn “gỡ nút thắt” bằng cái nhìn khách quan, khoa học về liên hệ giữa omega-3 và bệnh tiểu đường, đồng thời chỉ rõ: Nên hay không nên sử dụng omega-3 nếu bạn là người mắc tiểu đường?
Vì sao nhiều người tin Omega-3 có lợi cho bệnh tiểu đường?
Không chỉ xuất hiện dày đặc trên các quảng cáo, omega-3 còn được nhắc tới trong các hội nhóm tiểu đường, phòng khám và các bài viết chia sẻ kinh nghiệm chữa bệnh. Bằng niềm tin vào tự nhiên, sự lan truyền qua truyền miệng, không ít người lựa chọn bổ sung omega-3 với hy vọng:
- Giảm nguy cơ biến chứng tim mạch – một trong các nguyên nhân tử vong hàng đầu ở người tiểu đường.
- Cải thiện đường huyết thông qua cơ chế kháng viêm, hỗ trợ điều hòa chuyển hóa chất béo.
- Giảm triệu chứng “sương mù não”, mệt mỏi, do tác động tích cực lên não bộ.
- Có giá thành hợp lý, dễ mua – từ viên dầu cá, tảo biển, hạt chia, hạt lanh…
- Tâm lý “ưu tiên tự nhiên”, hạn chế dùng thuốc tây
Nhiều người còn kể rằng: “Tôi uống dầu cá thấy người khỏe hơn, ngủ ngon. Bạn tôi dùng hạt lanh, chỉ số mỡ máu giảm rõ”. Những hiệu ứng tích cực này nếu không được kiểm chứng khoa học sẽ dễ khiến người bệnh kỳ vọng, thậm chí xem omega-3 như “cứu cánh” cho mọi vấn đề sức khỏe.
Omega-3 – Dưỡng chất “vàng” và thực hư tác dụng đối với bệnh tiểu đường
Cơ bản về omega-3, nguồn gốc và công dụng tổng quát
Omega-3 là một nhóm acid béo thiết yếu, không thể tự tổng hợp mà phải lấy từ thực phẩm. Ba dạng chính gồm:
- ALA (alpha-linolenic acid): chủ yếu từ thực vật như hạt lanh, hạt chia, hạt óc chó.
- EPA (eicosapentaenoic acid): nguồn động vật, chủ yếu từ cá béo (cá hồi, cá mòi, cá thu…)
- DHA (docosahexaenoic acid): cũng từ cá biển, tảo biển.
Công dụng nổi bật của omega-3 đã được ghi nhận khoa học gồm:
- Giảm viêm, hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tim mạch, huyết áp cao.
- Cải thiện chức năng não bộ, tăng trí nhớ, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
- Giảm triglycerid, điều hòa mỡ máu, giúp kiểm soát cân nặng.
Bệnh tiểu đường và những vấn đề liên quan
Tiểu đường là rối loạn chuyển hóa, khiến lượng đường trong máu luôn ở mức cao mạn tính (type 1 do thiếu insulin, type 2 do đề kháng insulin). Nếu không kiểm soát tốt lâu ngày, bệnh nhân dễ gặp các biến chứng nguy hiểm về tim mạch, thận, mắt, thần kinh…
Các triệu chứng phổ biến: khát nước, đi tiểu nhiều, mệt mỏi, thị lực giảm, vết thương lâu lành.
Omega-3 có thể giúp ích gì cho người tiểu đường?
Nhiều nghiên cứu đã và đang đánh giá vai trò của omega-3 đối với người tiểu đường trên các khía cạnh:
- Hỗ trợ giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch (đột quỵ, nhồi máu cơ tim…)
- Ổn định mỡ máu (giảm triglycerid – vốn thường tăng ở bệnh nhân tiểu đường type 2)
- Có thể cải thiện nhẹ độ nhạy insulin, hỗ trợ kiểm soát đường huyết
- Chống viêm mạn tính – một phần nguyên nhân gây ra biến chứng tiểu đường
Tuy nhiên, chưa có bằng chứng chắc chắn cho thấy omega-3 giúp điều trị tận gốc hoặc làm giảm hẳn tiến triển bệnh tiểu đường. Tác động chủ yếu là hỗ trợ giảm biến chứng và cải thiện chỉ số sức khỏe liên quan.
Một số nghiên cứu trên tạp chí Diabetes Care, JAMA, Lancet… cho thấy: Việc bổ sung omega-3 – đặc biệt dạng EPA và DHA từ cá biển – có liên hệ với giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch ở người tiểu đường type 2, nhưng không ảnh hưởng lớn đến chỉ số HbA1c hoặc nguy cơ mắc tiểu đường mới.
Những rủi ro tiềm tàng khi dùng omega-3 không đúng cách
Dù là chất béo “lành mạnh”, nhưng bổ sung omega-3 không đúng liều lượng hoặc dùng sản phẩm kém chất lượng có thể dẫn đến hệ lụy khó lường, đặc biệt đối với người tiểu đường:
- Dùng quá liều (trên 3g/ngày) có thể tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt với người đang dùng thuốc chống đông máu.
- Một số cá viên dầu cá, hoặc thực phẩm bổ sung omega-3 không rõ nguồn gốc có thể chứa thủy ngân, dioxin hoặc các tạp chất gây hại.
- Bỏ qua chỉ định điều trị của bác sĩ, chỉ dựa vào omega-3, có thể khiến kiểm soát đường huyết bị gián đoạn, hình thành biến chứng nghiêm trọng.
- Bệnh nhân từng có tiền sử dị ứng hải sản cần thận trọng khi chọn viên omega-3 từ dầu cá.
Trên thực tế, đã ghi nhận trường hợp người tự ý tăng liều omega-3, thấy xuất hiện vết bầm tím lạ trên da (do máu khó đông), hoặc tiêu chảy, đầy bụng kéo dài. Một số người lo sợ tác dụng phụ đã “quay lưng” hoàn toàn với omega-3, bỏ lỡ lợi ích nếu dùng đúng cách.
Do đó, bổ sung omega-3 tuyệt đối không thay thế cho các phác đồ điều trị y tế dành cho tiểu đường.
Nên sử dụng omega-3 như thế nào nếu bạn mắc tiểu đường?
Việc bổ sung omega-3 là có thể – nhưng cần cân nhắc các yếu tố sau:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để xác định liều lượng phù hợp thể trạng, tình trạng bệnh và thuốc đang dùng.
- Ưu tiên bổ sung omega-3 từ thực phẩm tự nhiên: cá biển béo 2–3 lần/tuần, hạt lanh, hạt chia, dầu oliu…
- Nếu dùng viên bổ sung, chọn sản phẩm từ thương hiệu uy tín, đạt chứng nhận an toàn, rõ nguồn gốc.
- Không tự ý tăng liều hoặc bỏ thuốc tiểu đường chỉ vì nghe lời truyền miệng.
- Kết hợp lối sống lành mạnh: ăn ít đường, tăng rau xanh, tập thể dục, tránh stress…
Omega-3 có thể là “mảnh ghép” bổ sung giá trị cho sức khỏe người tiểu đường, song không phải “thần dược” chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này.
Có nên sử dụng omega-3 không nếu bạn bị tiểu đường?
Omega-3 là dưỡng chất quan trọng, đặc biệt hữu ích trong việc phòng ngừa biến chứng tim mạch và giảm viêm cho người tiểu đường. Tuy nhiên, không nên xem omega-3 là giải pháp duy nhất hay thay thế các biện pháp điều trị y tế chuyên sâu.
Hãy bổ sung omega-3 đúng cách – ưu tiên từ thực phẩm tự nhiên, sử dụng chế phẩm bổ sung có kiểm soát và TUYỆT ĐỐI dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.
Bạn hãy chủ động tìm hiểu kỹ thông tin, hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ liệu trình nào.
Đừng quên, lối sống lành mạnh và kiểm soát tốt đường huyết mới là chìa khoá để sống vui, sống khỏe cùng tiểu đường!
Nếu bạn cần tư vấn cụ thể về sản phẩm hỗ trợ sức khỏe, hãy liên hệ với CÔNG TY TNHH THẢO DƯỢC THAPHACO (Tấn Phát Group) qua hotline 0902.984.792 hoặc truy cập website Thảo Dược Tấn Phát để nhận tư vấn từ chuyên gia!
Bạn xứng đáng được chủ động bảo vệ sức khỏe, hãy bắt đầu từ những quyết định sáng suốt ngay hôm nay!
Hạt dinh dưỡng
