Tại sao bị mỡ trong máu lại nên kiêng ăn đồ nhiều đạm ?

Ngày nay, mỡ trong máu cao (hay mỡ máu, cholesterol cao) đang trở thành nỗi lo của nhiều người Việt, không chỉ ở độ tuổi trung niên mà cả giới trẻ. Một bữa tiệc, cuộc liên hoan hay thói quen ăn uống hiện đại đều tiềm ẩn nguy cơ khiến chỉ số cholesterol “leo thang”. Nhiều người thắc mắc: Bị mỡ máu rồi, liệu có nhất thiết phải kiêng hoàn toàn đồ nhiều đạm không? Nếu chỉ “ăn uống bình thường”, mỡ máu có tự cải thiện không, hay sẽ âm thầm gây ra biến chứng nguy hiểm?

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu cặn kẽ: Vì sao mỡ máu lại “kỵ” đồ đạm, cơ chế nào khiến đạm có thể làm tình trạng mỡ máu xấu đi, và đâu là cách ăn uống đúng khi bạn muốn kiểm soát cholesterol hiệu quả mà vẫn đảm bảo sức khỏe!

Lý do tại sao người bị mỡ trong máu lại quan tâm đến chế độ ăn giàu đạm

Trong những năm gần đây, tỷ lệ người mắc mỡ trong máu ở Việt Nam không ngừng tăng cao, nhất là tại các thành phố lớn. Thói quen ăn nhiều thịt đỏ, thịt mỡ, nội tạng động vật, cùng với nhịp sống bận rộn khiến chúng ta ưu tiên các món ăn nhanh, tiện lợi. Không ít người cho rằng, chỉ cần hạn chế đồ ngọt, tinh bột là được, còn đạm từ thịt, trứng… thì “không sao”. Một số người còn tin rằng: “Ăn nhiều đạm sẽ giúp giảm cân, phòng ngừa bệnh tật.”

Tuy nhiên, thực tế khoa học cho thấy, đạm (protein) – đặc biệt là đạm động vật – liên quan chặt chẽ đến sự gia tăng cholesterol xấu (LDL) và triglycerid trong máu. Người mắc mỡ máu, hoặc có nguy cơ, thường được bác sĩ khuyên kiêng tuyệt đối các loại thịt mỡ, nội tạng, thực phẩm chế biến sẵn giàu đạm và chất béo bão hòa. Quan điểm này dựa trên nhiều bằng chứng khoa học và đã trở thành tiêu chuẩn trong khuyến nghị về dinh dưỡng cho người mỡ máu cao.

Vậy, đạm thực sự ảnh hưởng tới chỉ số mỡ máu như thế nào? Liệu mọi loại đạm đều “xấu” với sức khỏe? Hãy cùng đi sâu phân tích trong các phần tiếp theo.

Mỡ máu là gì? Cơ chế và nguyên nhân

Mỡ trong máu (dân gian hay gọi là “mỡ máu”) là tình trạng nồng độ cholesterol và/hoặc triglycerid trong máu cao hơn mức bình thường. Đây là yếu tố nguy cơ lớn gây ra các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch, đột quỵ, thậm chí là tử vong sớm nếu không kiểm soát hợp lý.

• Cholesterol: Là một loại lipid quan trọng, tham gia vào cấu trúc màng tế bào và sản xuất hormone. Tuy nhiên, khi lượng cholesterol xấu (LDL) tăng cao còn cholesterol tốt (HDL) lại thấp, nguy cơ hình thành mảng xơ vữa động mạch sẽ tăng lên.
• Triglycerid: Là dạng mỡ dự trữ trong máu, nếu dư thừa sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các vấn đề chuyển hóa khác.

Nguyên nhân gây mỡ máu cao:

• Ăn nhiều chất béo bão hòa (mỡ động vật, đồ chiên rán, nội tạng) và đạm động vật.
• Di truyền, béo phì, lười vận động, căng thẳng kéo dài.
• Thói quen hút thuốc, uống rượu bia.
• Bệnh lý chuyển hóa như tiểu đường, suy giáp…

Nhiều người vẫn nghĩ rằng đạm “chỉ là thịt cá”, không ảnh hưởng đến cholesterol, nhưng thực ra lượng đạm – nhất là đạm động vật – dư thừa cũng có tác động đến chuyển hóa mỡ trong cơ thể.

Đạm ảnh hưởng đến mỡ máu như thế nào?

Đạm là thành phần thiết yếu giúp xây dựng cơ bắp, tái tạo tế bào, sản xuất enzyme, hormone… Tuy nhiên, không phải loại đạm nào cũng giống nhau. Đạm động vật (thịt đỏ, nội tạng, trứng, sữa béo…) thường kèm theo nhiều chất béo bão hòa. Khi nạp quá nhiều, cơ thể sẽ chuyển hóa một phần đạm và chất béo này thành cholesterol xấu (LDL) – loại cholesterol gây hình thành mảng bám trong động mạch.

Các nghiên cứu cũng cho thấy, người ăn nhiều đạm động vật (đặc biệt là thịt đỏ, nội tạng, thực phẩm chế biến sẵn…) có nguy cơ bị mỡ máu cao hơn so với nhóm ăn chủ yếu đạm thực vật (đậu, hạt, sữa không béo…). Dư thừa đạm còn khiến gan hoạt động quá tải, làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan và máu.

Một số ngoại lệ: Người khỏe mạnh, tập thể thao với chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể dung nạp lượng đạm cao hơn mà không ảnh hưởng xấu đến mỡ máu. Tuy nhiên, với người đã có chỉ số cholesterol/triglycerid cao, hạn chế đồ nhiều đạm (đặc biệt từ nguồn động vật) là cực kỳ cần thiết.

Kiêng ăn đồ nhiều đạm có phải là giải pháp tối ưu?

Nhiều người nhầm lẫn giữa “cắt đạm” hoàn toàn với “giảm đạm” hợp lý. Trên thực tế, đạm vẫn rất cần thiết cho mọi hoạt động sống. Điều quan trọng là bạn cần:

• Hạn chế tối đa đạm động vật giàu mỡ, nội tạng, thịt đỏ, xúc xích, lạp xưởng…
• Ưu tiên đạm thực vật, cá biển, tôm, trứng (lượng vừa phải) – các nguồn đạm này vừa bổ sung axit amin thiết yếu, vừa ít gây tích tụ mỡ xấu.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng khẩu phần phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, chế độ ăn giàu rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, đạm thực vật và cá béo (giàu Omega-3) không chỉ giúp kiểm soát mỡ máu mà còn bảo vệ thành mạch máu, giảm nguy cơ biến chứng.

Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị mỡ máu, tuyệt đối không nên tự ý cắt hoặc bổ sung nguồn đạm mà chưa có chỉ định y khoa. Thói quen “tự chữa, tự kiêng” có thể khiến cơ thể thiếu dưỡng chất, dễ mệt mỏi, suy giảm đề kháng.

Lời khuyên thực tế cho người bị mỡ máu cao

Kiêng ăn đồ nhiều đạm không có nghĩa là phải cắt hoàn toàn đạm khỏi khẩu phần. Người bị mỡ máu nên:

• Hạn chế tối đa thịt đỏ, thịt mỡ, nội tạng, thực phẩm chế biến (xúc xích, pate, lạp xưởng).
• Ưu tiên ăn cá biển, đậu nành, các loại hạt, đạm từ trứng gà ta, sữa tách béo.
• Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt.
• Tránh đồ chiên rán, nước ngọt, rượu bia, các loại bánh ngọt, đồ ăn nhanh.
• Chia nhỏ bữa, ăn đúng giờ, tránh bỏ bữa hoặc ăn tối quá muộn.

Song song đó, duy trì thói quen tập thể dục đều đặn (ít nhất 30 phút/ngày), kiểm soát cân nặng, giảm stress và khám sức khỏe định kỳ là chìa khóa kiểm soát mỡ máu hiệu quả.

Đạm và mỡ máu – Giới hạn nào là an toàn?

Đạm là dưỡng chất thiết yếu nhưng không phải lúc nào cũng “an toàn tuyệt đối” với người bị mỡ trong máu. Ăn nhiều đạm động vật có thể làm tăng cholesterol xấu, nguy cơ biến chứng tim mạch, đột quỵ tăng cao. Người có nguy cơ hoặc đang mắc mỡ máu cần lựa chọn nguồn đạm lành mạnh, kiểm soát lượng đạm nạp vào, ưu tiên đạm thực vật và cá.

Không tự ý thay đổi chế độ ăn uống quá mức, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia – đó là bảo chứng an toàn cho sức khỏe lâu dài. Hãy nhớ: Một lối sống lành mạnh, ăn uống cân bằng, vận động đều đặn mới là yếu tố cốt lõi giúp kiểm soát mỡ máu!

Hãy bảo vệ sức khỏe – Đừng chủ quan với mỡ máu!

Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân, bạn bè – những ai có nguy cơ mỡ máu hoặc đang gặp vấn đề về sức khỏe tim mạch.

Đừng ngại liên hệ với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ nếu cần tư vấn cụ thể về thực đơn và liệu trình kiểm soát mỡ máu của riêng bạn!

CÔNG TY TNHH THẢO DƯỢC THAPHACO – Tấn Phát Group luôn đồng hành cùng sức khỏe của bạn, cung cấp các sản phẩm thảo dược thiên nhiên hỗ trợ kiểm soát cholesterol, bảo vệ tim mạch.

Liên hệ tư vấn miễn phí qua Hotline: 0902.984.792 hoặc website: https://thaoduoctanphat.com/